Timisoara. Pełne zaskoczeń miasto w Rumunii

Timisoara to jedno z największych miast w Rumunii. Niestety nie leży na głównym szlaku turystycznym. By obejrzeć atrakcje Timisoary, trzeba tu przyjechać specjalnie, jednak warto to zrobić, bo na miejscu wspomnianych atrakcji czeka wiele. I nie dajcie się zwieść pierwszemu wrażeniu, jak tylko np. wysiądziecie z pociągu.

Do Timisoary przyjechałem nocnym pociągiem z Suczawy. Specjalnie, a nie przez przypadek. Po pierwsze dlatego, że miasto samo w sobie jest ciekawe, bo przecież tu zaczęła się rumuńska rewolucja. Podczas niej obalono jednego z najbardziej krwawych tyranów byłych państw demokracji ludowej. Ale drugim powodem było to, że to stąd chciałem pojechać prawie dwieście kilometrów dalej do Hunedoary. Tam czekał piękny zamek Korwinów. Wiem, że jeśli znacie Rumunię, to zapytacie, co ze zwiedzaniem Sybinu lub Braszowa, ale tam po prostu już byłem. I oczywiście bardzo te miasta polecam, są kwintesencją pięknej i chyba nieodkrytej jeszcze w Polsce Rumunii.

Wróćmy jednak do Timisoary, w której o poranku wysiadłem na dworcu kolejowym. Cóż, piękny nie jest, obskurny tak samo, jak część tych w Polsce. Za to pani w okienku mówiła po angielsku, jak kupowałem bilet w dalszą podróż! Słabo, ale wystarczyło. Poszedłem zatem do hotelu, zostawiłem plecak i pomknąłem na miasto. Uwielbiam zwiedzać miasta piechotą, wtedy zawsze lepiej widać, zatem te dwa kilometry do centrum były wspaniałe, by zapoznać się z miastem. Zanim doszedłem do historycznego centrum, miałem okazję zobaczyć troszkę komunistycznego betonu. Za to później widoki wynagradzały brzydotę czasów słusznie minionych.
Cóż, Timisoara nie zalicza się do głównych atrakcji Rumunii, a szkoda, bo jest tu kilka bardzo pięknych miejsc.

Atrakcje Timisoary

Chociaż będąc szczerym mam też z Timisoarą pewien problem. Bo miasto ma na pewno wiele ciekawych i pięknych miejsc, ale jednocześnie coś mi w nim nie gra. Odczuwam pewnego rodzaju dysonans. Z jednej strony ma naprawdę przepiękne budynki o lekkiej zwiewnej architekturze, ale z drugiej przytłacza ponurą specyficzną architekturą. Ta specyficzna zabudowa to żywy dowód na kilkusetletni rozwój miasta i różne wpływy. Ale o tym przeczytacie za chwilę.

Plac Wolności

Zwiedzanie Timisoary zacząłem od Placu Wolności. Ale nie było to planowane, tak po prostu wyszło, bo tędy prowadziła najkrótsza droga z mojego hotelu. Jest to prawdopodobnie najstarszy plac miasta. Niegdyś przebiegała tędy linia pierwszego tramwaju konnego w Europie! Dziś to co zwraca uwagę, to kolumna na środku placu. Na jej szczycie zobaczymy Matkę Boską, ale w dolnej części znalazło się miejsce dla świętego Jana Nepomucena (Nepomuka). Całość wygląda jak kolumna morowa i faktycznie wzniesiono go jako votum za odejście zarazy z lat 1738 i 1739 r.

Chociaż warto też zwrócić uwagę na inny pomnik, bardziej nowoczesny. To bardziej znak naszych czasów. Oto dziecko wykonane z żelaznych kwadratów, trzymających palce koło ucha tak, by przypominały symbol rozmawiania przez telefon.
Plac Wolności wyglądał kiedyś piękniej, był trawnik i krzewy, były drzewa… W latach 2014-2015 padł ofiarą tego, co dzieje się też w Polsce, czyli tak zwanej dzikiej rewitalizacji. „Remontu” podczas którego wycięto stare i piękne drzewa i został wyłożony kostką. Gdzieniegdzie dla zachowania pozorów posadzono rachityczne drzewka, usiłujące nie zginąć na tej kamiennej patelni.

Jak widać także Rumuni postanowili maksymalnie ciągnąć pieniądze z Unii Europejskiej. I wydawać je, niezależnie czy z sensem, czy bez. A wystarczyło po prostu zlikwidować parking i oddać to miejsce ludziom. Ale pewnie to nie zapewniłoby możliwości wydania pieniędzy na kostkę brukową. Nikt by nie zarobił…

Plac Zwycięstwa

Plac Zwycięstwa to chyba najbardziej reprezentacyjny plac w Timisoarze. Z placu opisanego powyżej, dostać się można na niego deptakiem czyli ulicą Alba Iulia.
Latem rozpościera się nad nią dach z parasolek, czyli dość powszechny w ostatnich latach motyw, mający upiększyć ulicę i przyciągnąć na nią turystów. Ale przyznam, że ładnie to wygląda, kiedy słońce pada na nie prosto z góry. Zobaczcie zresztą sami.

To na Placu Zwycięstwa 20 grudnia 1989 zebrali się Rumunii, dając sygnał do rewolucji, która pięć dni później doprowadziła do egzekucji przez rozstrzelenie bezwzględnego dyktatora Nicolae Ceaușescu.
Kiedy wyjdziemy na plac, zobaczymy przed sobą długą przestrzeń, zamkniętą za naszymi plecami potężnym gmachem opery. Z drugiej strony perspektywę domyka konstrukcja o dziwnych wieżyczkach. To katedra prawosławna czyli oficjalnie Sobór Trzech Świętych Hierarchów w Timișoarze. Przestrzeń ma około 350 metrów i to tu toczy się życie. I także z tym miejscem mam kłopot natury estetycznej.

Powiem wprost. Ja się na Placu Zwycięstwa po prostu źle czułem. Wszystko przez otaczające budynki. Potężne secesyjne gmachy wyglądają ponuro i groźnie. Po części dlatego, że w oknach znajdują się ciemne żaluzje, co sprawia wrażenie, jakby okna były „zabite dechami”. Po drugie na pewno części z budynków, przydałby się remont. A po trzecie ciemny kolor elewacji potęguje wrażenie ogromu bryły. Źle to mi się komponowało z zielenią trawnika i delikatną małą architekturą.
Prym wiedzie tu Pałac Dauerbach (nazwa pałac pochodzi od dawnej restauracji). Budynek jest tak ciężki i tak ponury, że śmiało swoją katownię mogłaby w nim mieć jakaś tajna służba, zajmująca się przesłuchiwaniem i torturowaniem ludzi.

Spacerując dalej, warto zwrócić uwagę na wysoką kolumnę. Na jej szczycie widać wilczycę karmiącą bliźnięta. Nie, nie zabłądziliście! To dar od Rzymu dla Timisoary z 1926 roku, przedstawiający rzecz jasna mit założycielski Wiecznego Miasta i legendarnych braci Remusa i Romulusa.

To czym mnie jednak plac do siebie przekonał, to toczące się dookoła niego życie. To tu znajdują się liczne restauracje, fast foody jak np. KFC i kawiarnie. Mnóstwo kawiarni! Dlatego po prostu zajmijcie stolik w jednej z nich i obserwujcie ludzi. Uwielbiam to robić, gdziekolwiek jestem. Rzecz jasna jeśli jesteście głodni, zamiast kawy wybierzcie obiad 🙂

Katedra prawosławna

Przyznam się Wam, że patrząc na ten budynek mam skojarzenie z domkiem Gargamela ze Smerfów. Ostatni raz takie myśli miałem w Kamieńcu Podolskim, jak zobaczyłem podświetlone na czerwono wieżyczki tamtejszego zamku.
Cóż, może to jednak tylko moje skojarzenie i nie jestem do końca normalny.

Tak naprawdę katedra prawosławna czyli Sobór Trzech Świętych Hierarchów została zbudowana z rozmysłem. To co widzimy to mieszanka dwóch stylów. Pierwszy to bizantyjski rozmach, bo jest ogromna! Drugi styl jest bardziej lokalny, bo odwołuje się do cudownej urody monasterów w Bukowinie. Tamte rzecz jasna nie są tak ogromne, ale kolorami i zdobieniami rzucają na kolana. Budynek wbrew pozorom nie jest wielkim i starym zabytkiem. Świątynia została zbudowana w latach 1937-1940. Posiada 11 wież, z których najwyższa ma aż 96 metrów wysokości.

Zamek Hunyadych

Zamek Hunyadych stoi deczko z boku Placu Zwycięstwa. Został zbudowany w latach 1443-1447 przez Johna Hunyadiego (stąd rzecz jasna nazwa) i teoretycznie jest najstarszym zabytkiem w Timisoarze. Ale z racji późniejszych modernizacji i przebudów, nie dam sobie uciąć ręki, że faktycznie jest najstarszy. Ostatnia wielka przebudowa miała miejsce w 1850 roku. To co jest pewne, to że budynek obecnie niszczeje, bo co prawda mieści się w nim oddział jednego z muzeów, ale co z tego, skoro jest zamknięty?

Przed budynkiem stoją dwie lampy. To symbol, który ma przypominać, że Timisoara jako pierwsze miasto w Europie 12 listopada 1884 roku uruchomiło elektryczne oświetlenie! Warto też powiedzieć, że pierwszy na świecie był Nowy Jork.

Plac Unii (Piața Unirii)

Na północ od opisanych wyżej miejsc znajduje się chyba najpiękniejsza dla mnie część Timisoary. To Plac Unii – ogromna wybrukowana przestrzeń, gdzie na cień jest szansa tylko pod parasolami knajpek, licznie rozłożonych przy budynkach. Na środku stoi kolumna morowa z 1740 roku, czyli druga w Timisoarze figura Matki Boskiej. To votum za zakończenie epidemii dżumy z 1740 roku.

Za to stojąc na środku lub spacerując po bokach Placu Unii, można zachwycać się tym, co lubię. Tu znajdują się budynki, które w części powstały pod władaniem Habsburgów. Dla moich oczu była to czysta radość.
Plac jest prostokątny i ma wymiary 110 na 150 metrów. Najbardziej wyróżniającymi się budynkami są świątynie. Stojące po przeciwnych krańcach serbska katedra prawosławna oraz katolicka katedra św. Jerzego zbudowana w stylu barokowym. Chociaż najpiękniejszym budynkiem na placu nie są świątynie. W mojej ocenie najładniejszy jest pałac biskupów przylegający do serbskiej katedry. Chociaż w zasadzie cały plac zabudowany jest harmonijnie i nie ma tu niepasujących do siebie budynków.

Inne atrakcje Timisoary

Powyżej opisałem główne atrakcje Timisoary, które możecie zwiedzić lub obejrzeć. Ale rzecz jasna atrakcji jest tu o wiele więcej. Są liczne muzea, jeśli jesteście ich miłośnikami. Ponieważ Timisoara była kiedyś potężną twierdzą, zachowało się kilka bastionów, w których są zarówno muzea, jak też knajpki. Dla miłośników kwiatów znajdzie się rosarium, a wielbiciele skansenów mogą pojechać do Muzeum Wsi Banackiej. Nudzić się nie będziecie, nawet ci, którzy przyjechali z dziećmi mogą np. wpaść do zoo.

Aha, w Timisarze są też dwie synagogi. Ale na mnie największe wrażenie zrobiła ta najmłodsza czyli Nowa Synagoga – na zdjęciu powyżej. Budynek wzniesiony w stylu neo-mauretańskim robi kolosalne wrażenie i tylko żal serce ściska, że po prostu niszczeje. Rozpada się wręcz w oczach. I jak łatwo się domyślić nie można go zwiedzać, a zaledwie obejrzeć z zewnątrz.

Jeśli nie zwiedzanie, to co?

Ponieważ nie samym zwiedzaniem człowiek żyje, na pewno coś trzeba robić poza nim. Dlatego ja po prostu dużo chodziłem, bo szczególnie okolice Placu Unii są urokliwe. Tu w bocznych uliczkach znajduje się mnóstwo małych restauracji, pubów i kawiarni. Jednak jakoś zawsze ciągnie mnie, by zobaczyć miasto z góry. Dlatego łącząc swoje zamiłowanie do dobrego craftowego piwa i dobry widok na miasto, odwiedziłem pub/restaurację Craft Rooftop. Lokal tuż obok Placu Wolności znajdujący się na dachu jednego z budynków. Wspaniały widok na okolicę i przyzwoite piwo w upalny dzień. Pełnia szczęścia!

A wieczorem odwiedziłem jakiś kolejny przybytek czyli pub Biblioteka, mieszczący się… koło biblioteki. Z najwyższą przyjemnością studiowałem tam kolejne lokalne craftowe piwa. Obsługa stanęła na wysokości zadania i nigdy nie podali niczego, co byłoby niesmaczne.

Timisoara noclegi i hotele

Jak każde wielkie miasto, tak również Timisoara oferuje noclegi na niemal każdą kieszeń. Jeśli zależy Wam na czymś bardzo tanim na pewno wybierzecie jakiś hostel. Ale rezerwacja kilkugwiazdkowego hotelu w centrum też nie będzie problemem. Ja wybrałem wariant pośredni, czyli nocleg za rozsądną cenę w trzygwiazdkowym hotelu Prezydent około 1,5km od centrum. Bardzo sobie chwalę klimatyzację, bo był upał. Wybór standardu zależy od Was. Ceny w Rumunii są podobne do tych w Polsce i to zarówno jeśli chodzi o ceny żywności, jak też noclegów. Więcej noclegów wyszukacie w tej wyszukiwarce.